Waterstudio Ties Rijcken

Innovaties en publicaties voor waterveiligheid en waternatuur

Verticale Ruimte voor Riviernatuur

landscape photography of mountain

Kappen met kappen! Vegetatie in de Nederlandse uiterwaarden wordt streng gekapt en gemaaid om opstuwing te voorkomen. En dat terwijl de rivierdijken de komende decennia bijna allemaal worden versterkt: als opstuwing door riviernatuur in de dijkendimensionering wordt meegenomen krijgt de natuur de ruimte en dat is goed voor de biodiversiteit, CO2-opslag en ruimtelijke kwaliteit. Doordat de waterstanden in het nieuwe dijkeninstrumentarium minder zwaar aantikken dan voorheen, kost Verticale Ruimte voor Riviernatuur maar 1 à 2% meer.
Dit idee is ontwikkeld met onder andere WNF, Bureau Stroming en HKV Lijn in Water. De Volkskrant, Trouw, Rivierverhalen en anderen publiceerden er over. Tweedekamerlid Tjeerd de Groot bracht het in in het wetgevingsoverleg en voormalig IenW-minister Barbara Visser zegde een vervolgonderzoek toe. Spannend! IRM is aan zet…

Alle publicaties van Studio Ties over Verticale Ruimte voor Riviernatuur

De Blauwe Draad

De Blauwe Draad

Rivieren: levensaders voor schippers, bewoners, boeren, delfstofwinners, natuurvorsers. In De Blauwe Draad ontmoet ik ze; hoe beleven ze de rivieren en hoe zien ze de toekomst? Volgens Ties Rijcken is ruimte nodig voor natuur die opstuwing van de rivier veroorzaakt, zoals jonge ooibossen. “De focus ligt teveel op waterstandsverlaging, terwijl de natuur veel baat kan hebben bij het verantwoord toestaan van waterstandsverhoging: Verticale Ruimte voor Riviernatuur”, zegt Ties. “Opstuwing is een taboe, de beleidslijn Grote Rivieren staat dat niet toe. Natuur wordt ingepast daar waar waterveiligheid dat toestaat, maar eigenlijk zou je de natuur centraal moet stellen en de waterveiligheid daarop aanpassen.”

Naar publicatie

De postzegelnatuur voorbij met motie 77

De postzegelnatuur voorbij met motie 77

Bouwen met de natuur en waterveiligheid  op nationaal niveau. Op het dossier overstromingsveiligheid speelt Bouwen met de Natuur zich vooral af op lokaal projectniveau: vooroevers, schelpriffen, bloemrijke dijken, ecologisch beheer. Small is beautiful en vele kleine beetjes maken uiteindelijk een groot geheel. Bouwen met de Natuur verdient ook een structurele benadering vanuit bovenlokaal niveau, om inhoudelijke en governance redenen. Inhoud: groenblauwe natuurnetwerken zijn fysisch gezien bovenlokaal van aard; dynamische riviernatuur heeft een bovenlokale fysische relatie met veiligheid via het verschijnsel opstuwing; intergetijdenatuur heeft een bovenlokale fysische relatie met veiligheid via de morfologie. Governance: een kwaliteitskader voor Bouwen met de Natuur en waterveiligheid bereikt op bovenlokaal niveau meer diepgang en consistentie; bovenlokale ondersteuning helpt om lokale weerstand, zoals vanuit de landbouw, te overwinnen. Bovenlokaal komt al gauw neer op nationaal, in welke vorm dan ook. De tweedekamermotie-de Groot/Bromet over ruimtelijke kwaliteit in de wateropgave is een kans. Een kwaliteitsteam zoals het Q-team van Ruimte voor de Rivier kan verschil maken.

Naar publicatie

Minder kappen en meer verticale ruimte voor de rivieren

Minder kappen en meer verticale ruimte voor de rivieren

29 jaar NURK

29 jaar NURK

Alles verandert, alles stroomt. In navolging van de motie-De Groot/Bromet zullen we vanaf nu hoogstwaarschijnlijk waterveiligheid, natuur en andere ruimtelijke vraagstukken gaan verbeteren langs een meetlat van ruimtelijke kwaliteit. Bij ruimtelijke kwaliteit gaat het om informatie en vooral om inspiratie. In het boekje van Staatsbosbeheer 25 jaar NURG, Nadere Uitwerking Rivierengebied: 25 jaar kansen pakken en volhouden, kijken twee ministers terug op 6.700 hectare nieuwe riviernatuur ontwikkeld tussen 1995 en 2020. Ik stelde me voor dat er in 2050 een boekje zou verschijnen over een Nadere Uitwerking Ruimtelijke Kwaliteit. Twee ministers blikken weer tevreden terug, ditmaal op een tijdvak waarin ruimtelijke kwaliteit centraal kwam te staan in het Nederlandse waterbeleid. Niet 25 jaar NURG, maar 29 jaar NURK.

Verticale ruimte voor de rivier

De nieuwe Waterwet heeft het beoordelen en ontwerpen van de dijken flink veranderd en dat gaat ook op voor de ontwikkeling en het beheer van de rivieruiterwaarden. Vegetatie in de uiterwaarden wordt gekapt en gemaaid om centimeters opstuwing te voorkomen. Opstuwing vergroot immers de overstromingskans. Maar hoe groot is dat effect eigenlijk?
Met de nieuwe veiligheidssystematiek is opstuwing uit te drukken in extra dijkversterkingskosten om in 2050 aan de Waterwet te voldoen. Uit onderzoek door HKV voor deze productie blijkt dat opstuwing door riviernatuur relatief weinig kost aan extra dijkversterking.
Met meer opstuwing kan de biodiversiteit omhoog en kunnen de beheerkosten omlaag. Bovendien geeft het meer vrijheid voor uiterwaardontwerp en beheer, voor bijvoorbeeld obstakels in de uiterwaarden.
Binnen de Waterwet op zoek naar een nieuwe balans tussen veiligheidsbeheer, dijkversterking en uiterwaardinrichting.

Naar publicatie

Dijken verhogen én de natuur verrijken

Dijken verhogen én de natuur verrijken

Column NLWL: De Waal

Column NLWL: De Waal

De toekomst van rivierverruiming

Ruimte voor de natuur

Ruimte voor de natuur

Alle publicaties (125)

Dossiers

Dossiers

Partners

Partners

Uitgevers

Uitgevers

Samen met

Samen met